29 stycznia 2020r. zagraliśmy w Teatrze Jaracza w Łodzi w ramach jubileuszowych obchodów Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu

Olga Avigail, Grzegorz Bożewicz, Hadrian Tabęcki, Piotr Malicki oraz goście.

Polskie tango przedwojenne to owoc splotu pierwiastków słowiańskich i żydowskich, z nieustanną inspiracją tangiem argentyńskim w tle. Stolicą tanga była wówczas Warszawa z jej kawiarniami, kabaretami, rewiami. Autorami zaś, w znakomitej większości, byli twórcy żydowskiego pochodzenia. Teksty pisali Julian Tuwim, Władysław Szlengel, Andrzej Włast, muzykę zaś Henryk Wars, bracia Gold, czy Jerzy Petersburski. To oni też w dużej mierze ukształtowali oblicze nowoczesnej polskiej kultury rozrywkowej. Dzięki nim, istniała ciągła kulturowa wymiana pomiędzy obiegiem polskim i jidiszowym.

Po wybuchu wojny wielu z nich znalazło się po drugiej stronie muru – w zamkniętej dzielnicy żydowskiej. Polsko-żydowskie tango siłą “rozdzielono” jak kochanków, niegdyś niemal nierozłącznych. W czasie Holocaustu tango pełniło podwójną rolę. Z jednej strony było narzuconym przez Nazistów elementem repertuaru obozowych kapel, grywanym często w trakcie egzekucji, z drugiej strony w gettach i obozach pisano nowe tanga, które wyrażały bolesne doświadczenia ich autorów. W obu przypadkach tango, jako świadek wszechobecnej śmierci niosło o niej opowieść.

Na koncercie pojawią się zarówno tanga w jidysz, jak i po polsku. Nie zabraknie też tanga kołysanki, napisanej w łódzkim getcie przez Szaję Szpigla do muzyki Dawida Bajgelmana.